İşte, yakın anlamlı kelimeler konu anlatımı:
Yakın Anlamlı Kelimeler
Aynı anlamda olmasa bile benzer anlamda olan sözcüklerdir.
Birbirlerini anlam bakımından çağrıştır.
Bunlar arasında anlam bakımından küçük farklılıklar bulunur.
Birbirlerinin yerine kullanıldığında aynı anlamı vermediği için sağlıklı olmaz.
Kimi yakın anlamlı sözcüklerden biri ötekini anlam bakımından kapsar. Örneğin “karanlık” ile “gece” sözcükleri yakın anlamlıdır. Dış koşulları saymazsak her gece karanlıktır ancak karanlık anlar her zaman gece olmaz.
Örnekler
Yatmak – uyumak
Seyretmek – bakmak
Keder – üzüntü
Beklemek – durmak
Tutmak – yakalamak
Dövüşmek – savaşmak
Çevirmek – döndürmek
Huzur – rahat
Çabalamak – çalışmak
Kaçmak – sıvışmak
Doğru – dürüst
Basmak – çiğnemek
Mutluluk – sevinç
Eş – dost
Alçalmak – inmek
Dikkat: Kimi yakın anlamlı sözcükler birbirlerinin yerine kullanıldığında aynı anlamı vermez. Bu nedenle cümlenin anlamı değişir ya da yanlış sözcük kullanımından kaynaklanan anlatım bozukluğu olur. Aşağıda birbirinin yerine kullanılan yakın anlamlı sözcüklerin cümlenin anlamını nasıl bozduğuna dikkat ediniz.
“Kılık – Kıyafet” Sözcükleri
Mağazadan aldığı kıyafetleri sepete bıraktı.
Mağazadan aldığı kılıkları sepete bıraktı. (Bozuk cümle)
“Kovmak – Çıkarmak” Sözcükleri
Yemekleri dolaptan çıkarıp ısıttı.
Yemekleri dolaptan kovup ısıttı. (Bozuk cümle)
“Donmak – Üşümek” Sözcükleri
Buzluğa bıraktığı etler iki saatte donmuş.
Buzluğa bıraktığı etler iki saatte üşümüş. (Bozuk cümle)
“Yalan – Yanlış” Sözcükleri
Yanlış yoldan gittiğim için kayboldum.
Yalan yoldan gittiğim için kayboldum. (Bozuk cümle)
Not: Bu anlamda kullanılan sözcükler ikileme içinde yer alabilir.
Örnekler
Eş dost, kılık kıyafet, bıkmak usanmak, yalan yanlış, akıl fikir, gürültü patırtı, doğru dürüst…
Sıkça Sorulan Sorular
Hayır, değildir çünkü aynı anlam bildirmez; benzer anlamlar bildirir. Yani birbirlerinin yerine kullanılamaz.
Bir sözcüğün anlam bakımından başka sözcüğü çağrıştırması ve onunla benzer anlamda olmasına yakın anlam denir. Yan anlam ise bir sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşmadan benzetme ilgisi kurularak kazandığı yeni anlamdır. Yakın anlam, iki sözcük arasındaki anlam ilişkisidir. Yan anlam bir sözcüğün cümlede kazandığı yeni anlamdır.
Bu sözcüklerin birlikte kullanılması anlatım bozukluğuna neden olmaz. Çünkü duruluğa aykırı değildir.
Evet, yakın anlamlıdır.
Hayır, değildir?
Hayır, eş anlamlıdır.
Hayır, eş anlamlıdır.