Nicel ve Nitel Anlam Nedir?

İşte, nicel ve nitel anlam konu anlatımı:

Nicel ve Nitel Anlam

Bir varlık, olay ya da durumun ölçülebilen yönünü bildiren anlama nicel, ölçülemeyen özelliğini bildiren anlamlara da nitel anlam denir.

Örneğin “Ağır yükleri taşımamalısın.” cümlesinde “ağır” sözcüğü niceldir çünkü yükün ölçülebilir özelliğini bildirmiş. “Ağır konuştu.” cümlesinde “ağır” sözcüğü nitel anlamdır çünkü konuşmanın ağırlığı gerçekte ölçülemez.

Karşılaştırmalı Örnekler

Nicel Anlam Örnekleri: sıcak hava, derin çukur, geniş oda, çok arkadaşım, uzun yol, büyük ev, hızlı araba, yüksek kat, yakın mesafe

Nitel Anlam Örnekleri: sıcak konuştu, derin saygı, geniş insan, çok sıkıntı, büyük adam, hızlı yaşadım, yüksek hedef, yakın daireler

Taktik: Nicel anlamlar genellikle boyut, mesafe, ağırlık ya da miktar gibi anlamlar bildirirken nitel anlamlar özellik bildirir ve genellikle mecaz anlamlıdır.

Dikkat: Bazı sözcükler cümlede kazandığı anlama göre nicel ya da nitel anlam bildirebiliyor. Aşağıda “ağır, güzel, soğuk ve derin” sözcüklerini ikişer cümlede kullandım. Biri nicel diğeri nitel anlam özelliği kazanmış.

Örnekler:

Asansör bu kadar ağırlığı kaldıramaz, birinin çıkması lazım. (nicel anlam)

Rahmetli dayımın köyde ağırlığı vardı. (nitel anlam)

O işte güzel paralar kazandık. (nicel anlam)

Beyaz tüylü güzel bir kediyi görünce onu izledi. (nitel anlam)

Yetkililer o günlerde soğuk havanın tekrar geleceğini söylemiş. (nicel anlam)

Soğuk davranışları, düğüne gelen konukların da dikkatini çekmiş. (nitel anlam)

Yolun karşısına derin bir çukur kazmışlar. (nicel anlam)

Bu olaydan dolayı derin bir üzüntü içindeyiz. (nitel anlam)

Dikkat: Somut ve temel anlamda kullanılan nicel anlamlı sözcükler, soyut ve mecaz anlam özelliği kazanmışsa nitel anlama geçmiştir. Aşağıda “sıcak” sözcüğü ilk cümlede somut ve temel anlamda, ikinci cümlede soyut ve mecaz anlamda kullanılmış. Bu kullanımdan dolayı kazandığı anlam özelliği de karşısına yazılmıştır.

Örnekler:

Önümüzdeki hafta, hava sıcaklığının daha da aratacağı uyarısı yapıldı. (nicel anlam)

Onun sıcak davranışları karşısındakine güven veriyordu. (nitel anlam)

Sıkça Sorulan Sorular