İşte, insan doğa etkileşimi konusu:
İnsan Doğa Etkileşimi
1) İnsanın Doğa Üzerindeki Etkisi
Teknolojinin gelişmesiyle bu etki giderek artmaktadır.
İnsanların oluşturduğu yapılar, büyük projeler (baraj, köprü, otoyol, yapay göl…) çevreyi olumlu veya olumsuz yönden etkilemektedir.
Örnekler:
– Atmosferdeki sera gazının artması, küresel ısınma, buzların erimesi, deniz seviyesinin yükselmesi, mevsimlerin daha sert geçmesi (fırtına, kasırga, sel…),
– Dere yataklarının kurutulması ya da değiştirilmesi sonucu oluşan seller
– Yapay yağmurlar (Kurak bölgelerde bulunan ancak teknolojisi gelişmiş olan devletlerin başvurabildiği yöntemlerden biridir.)
– Orman yangınları veya toplu ağaç kesilmesi nedeniyle bölgenin sıcaklık ortalamasının artması.
2) Doğanın İnsan Üzerindeki Etkisi
– Yeryüzü şekilleri ve iklim koşulları insanların sosyal, kültürel ve ekonomik özelliklerini etkiler.
– Başta tarım ve hayvancılık üzerinde etkilidir. Örneğin yağışı fazla ve bitki örtüsü gür olan yerlerde büyükbaş hayvancılık yaygınken yağışın az ve bitki örtüsünün cılız olduğu yerlerde küçükbaş hayvancılık yaygın olur.
Diğer Örnekler
– Yaşanılan yerin iklim özelliğine uygun kıyafetler tercih etmek
– Evlerin bulunan yerin malzeme ve iklim özelliği (ahşap, kerpiç, taş…) dikkate alınarak yapılması
– Tüketilen gıdalar üzerinde etkilidir. Örneğin ılıman iklim ile sert karasal iklimin etkili olduğu yerlerde farklı mutfak kültürleri görülür.
– Ülkemizde Ege ve Akdeniz Bölgesi’nde genellikle zeytinyağlı yemekler tercih edilirken Doğu Anadolu Bölgesi’nde etli yemekler ön plandadır.
– Kayalık ve dağlık bölgelerde tarım, hayvancılık ve ulaşım daha zor olur. Bu da maliyetin artması demektir.
3) Doğanın Doğa Üzerindeki Etkisi
– Akarsuyun etkisiyle verimli delta ovalarının oluşması
– Rüzgârın taşıdığı topraklar yüzünden arazilerinin zamanla verimsizleşmesi
– Peribacaları ve obrukların oluşması
– Levha hareketleri yüzünden depremlerin oluşması
İnsan Doğa Etkileşimi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Her iki taraf açısından bazı olumsuz sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Doğa açısından değerlendirdiğimizde küresel ısınma, iklim değişikliği, çevre kirliliği başta gelen örnekler arasındadır. İnsanlar açısından değerlendirdiğimizde deprem, sel, dev dalga (tsunami), fırtına, hortum ve yıldırımları örnek gösterebiliriz.
İklim ve canlılar üzerinde önemli boyutlarda zarara yol açan çevre kirliliği (çöp, zehirli gaz…) doğaya en çok zarar verendir.
Evet, karşılıklı etkileşim halindedir.
Doğanın zarar görmesi sadece bitki ve hayvanları değil, insanları da olumsuz etkiler. Bu yüzden hem kendi hem de gelecek kuşaklar için doğayı korumalıdır.