Fiilimsi ile İlgili Sorular Nedir?

İşte, fiilimsi ile ilgili soru ve cevaplar:

Fiilimsi ile İlgili Sorular

Sorulara geçmeden önce detaylı anlatım için tıklayınız.

Fiilimsiye nasıl çalışmalı?

Cevap: Önce konu çalışması yapılmalı. Bütün ekler örnekleriyle akılda kalmalı. Sonra test çözülmeli. Yapamadığınız soruları sormalı iyice anlamalısınız. Daha sonra konuyla alakalı pratik özetlere ve püf noktalarına bakmalısınız. En sonunda bilgilerinizi pekiştirmek için bu sayfadaki soru ve cevaplara bakabilirsiniz.

Fiilimsiyle ilgili sorular neler?

Cevap: Bunlar sadece soruyla bulunabilecek bir sözcük türü değildir. Fiilimsiler, bazı yöntemlerle bulunur. O yüzden fiilimsiyle ilgili sorular yoktur. Mesela sıfat fiili bulduktan sonra isimlere “nasıl?” sorusu sorulur ve öyle emin olunabilir ya da bulunan zarf fiilin görevini belirlemek için “nasıl, ne zaman?” sorularından biri sorulur. Yani bir kelimenin fiilimsi olduğunu anlamak için önce türüne, aldığı eke ve üstlendiği göreve bakmak gerekir.

Fiilimsiye sorulan nasıl sorusu hangi sözcüğü buldurur?

Cevap: Bulduğunuz bir fiilimsiye “nasıl?” sorusunu sorduğunuzda, yani onun nasıl olduğunu bildiren bir sözcüğü bulduğunuzda o sözcük zarf (belirteç) ya da zarf fiildir.

Bir cümlede fiilimsi nasıl bulunur?

Cevap: Önce fiil soylu sözcük aranır, bulunan sözcüğün aldığı eke bakılır. Alınan ek haber ya da dilek kipi olmamalı. Sonra sırayla isim, sıfat ya da zarf fiil ekleri aranır.

Fiilimsi yüklem olabilir mi?

Cevap: Evet, tek başına ya da söz grubu halinde yüklem olabilir. Tek başına yüklem olan ya da kurallı cümlede sonda olan bir fiilimsinin ek eyleme ihtiyacı vardır. Aşağıdaki örneklerde ek eylemler (-dır, -di, -miş) altı çizili olarak vurgulanmıştır.

Örnekler:

Sizden tek isteğim, beni sessizce dinlemeniz(dir).

Beni asıl şaşırtan olay, bağırarak konuşmasıydı.

Buradakiler taze olanlarmış.

Fiil ile fiilimsi arasındaki fark nedir?

Cevap: Fiil ile fiilimsi arasında birden çok fark vardır. İşte, o farklar:

1. Fark: Fiiller haber kipi (şimdiki zaman, gelecek zaman, geniş zaman, görülen geçmiş zaman, duyulan geçmiş zaman) ya da dilek kiplerinden (gereklilik, istek, emir, şart) birini alır ancak fiilimsi herhangi bir kip eki almaz.

2. Fark: Fiiller kişi ekini alabilirken fiilimsiler kişi ekini alamaz.

3. Fark: Fiiller fiilden fiil ya da fiilden isim yapım ekini alabilirken fiilimsiler bu yapım ekini alamaz.

4. Fark: Fiilimsiler isim çekim eklerinden iyelik, tamlayan ya da hâl eklerini alabilir ancak fiiller bu çekim eklerini alamaz.

Fiilimsi kaça ayrılır?

Cevap: Üçe ayrılır, bunlar: isim, sıfat ve zarf fiil.

Neler fiilimsi değildir?

Cevap: Bir varlığa karşılık gelen sözcükler, hareket anlamından çıkmış sözcükler ya da kip ve kişi eki alan sözcükler fiilimsi değildir.

Fiilimsi, isim tamlaması oluşturur mu?

Cevap: Evet, fiilimsiler isim tamlamasında tamlayan ya da tamlanan durumunda olabilir. Aşağıdaki tamlama örneklerinde altı çizili sözcükler fiilimsidir.

Örnekler: Okuma salonu, adamın ağlayışı…

İsim fiil nedir?

Cevap: Eyleme verilen isimdir, diğer adı mastar ya da ad eylemdir.

İsim fiil örnekleri nedir?

Cevap: anlatmayı, okuyuşu, çalışmak…

İsim fiil ekleri nelerdir?

Cevap: -ma, -ış, -mak

İsim fiil eki çekim eki mi?

Cevap: Hayır, yapım ekidir çünkü eklendiği sözcüğün türünü değiştiriyor.

İsim fiil, isim tamlaması oluşturur mu?

Cevap: Evet, oluşturur. Aşağıda altı çizili fiilimsiler isim tamlaması oluşturmuştur.

Örnek: Okumanın önemi, çocuğun yürüyüşü…

İsim fiil sıfat tamlaması oluşturur mu?

Cevap: İsim fiiller nadir de olsa sıfatlar gibi tamlama kurabilir. Böylece isimlerin nasıl olduğunu bildirir. Aşağıda altı çizili isim fiiller sağındaki isimlerle sıfat tamlaması kurmuştur.

Örnek: Çekme karavan, asma köprü, kesme şeker…

Sıfat fiil nedir?

Cevap: Fiil soylu bir sözcüğün -an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş eklerinden birini alarak sıfatlar gibi görev üstlenmesidir.

Sıfat fiil örnekleri nedir?

Cevap: anlatılan konu, okuduğu şiir, budanacak ağaçlar…

Sıfat fiilin işlevi nelerdir?

Cevap: Sıfat fiilin iki işlevi vardır:

1. İşlevi: Nitelediği isimle beraber sıfat tamlaması kurar. Yani söz grubu oluşturur. Örnek: “Beni anlayan insanlara ihtiyacım var.”

2. İşlevi: Nitelediği isim düştüğünde adlaşmış sıfat fiil olur.

Örnek: “Beni anlayanlara ihtiyacım var.”

Sıfat fiilin ekleri nelerdir?

Cevap: -an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş ekleridir.

Bu eklerin değişimi şu şekildedir: -an/-en, -ası/-esi, -mez/-maz, -ar/-er,/-ır/-ir/-ur/-ür, -dik/ -dık/-duk/-dük/-dığ/-diğ/-duğ/-düğ/-tığ/-tiğ/-tuğ/-tüğ, -ecek/-acak, -miş/-mış/ -muş/-müş

Sıfat fiil nerede kullanılır?

Cevap: Sıfat fiiller cümlede herhangi bir yerde bulunabilir. Kurallı cümlede genellikle başta veya cümle içinde bulunur. Az da olsa cümlenin sonunda bulunabilir. Tamlama kuran sıfat fiiller ise isimlerden önce gelir.

Sıfat fiil eki isme gelir mi?

Cevap: Sıfat fiil ekinden hemen önce o kelimenin fiil olması gerekir.

Örnekler:

Beyazlaşan örtü

Anlatılan konu

Dikkat: Yukarıdaki her iki örnekte altı çizili “-an” eki fiil soylu sözcüğe gelmiş ancak ilk örnekteki sıfat fiilin kökü isimken aldığı ekle fiile dönüşmüş.

Sıfat fiil eki çekim eki mi?

Cevap: Hayır, yapım ekidir çünkü fiile gelerek onun tür değiştirmesine neden olur.

Sıfat fiil nasıl isimleşir?

Cevap: Sıfat fiil, hareketlilik anlamından çıkıp isimleşebilir. Bunlar artık fiilimsi sayılmaz. Aşağıda parantez içinde anlamları verilen kelimeler kalıcı ad olmuştur.

Örnekler: dolmuş (minibüs), içecek (meyve suyu…), yakacak (odun, kömür…), gelecek (istikbal)…

Sıfat fiil isim tamlaması kurar mı?

Cevap: Evet, kurabilir. Tıpkı isim fiil gibi tamlayan ya da tamlanan durumunda olabilir ancak tamlama kurması için adlaşmış sıfat fiil olması gerekir. Aşağıda altı çizili sıfat fiillerden ilki tamlayan, ikincisi tamlanan durumundadır.

Örnekler: anlatılanların çoğu, senin getirdiklerin…

Zarf fiil nedir?

Cevap: Fiil soylu sözcüklerin -ken, -alı, -asıya, -ince, -ip, -arak, -madan, -diğinde, -dıkça, -maksızın, -a, -r…-maz, -casına eklerinden birini alarak zarf görevini üstlenmesidir.

Zarf fiilin ekleri nelerdir?

Cevap: -ken, -alı, -asıya, -ince, -ip, -arak, -madan, -diğinde, -dıkça, -maksızın, -a, -r…-maz, -casına

Zarf fiilin görevleri nelerdir?

Cevap: Zarf fiilin iki görevi vardır:

1. Durum görevi: “Nasıl?” sorusuyla bulunur.

2. Zaman görevi: “Ne zaman?” sorusuyla bulunur.

Zarf fiil eki çekim eki mi?

Cevap: Hayır, yapım ekidir çünkü fiile gelerek onun tür değiştirmesine neden olur.

Gençken fiilimsi mi?

Cevap: Hayır, değildir çünkü fiilimsi ekinden hemen önce sözcüğün fiil olması gerekir. “-ken” ekinden önce kelime isimdir.

Evdeyken fiilimsi mi?

Cevap: Hayır, değildir çünkü fiilimsi ekleri fiile gelir. “-ken” ekini çıkardığınızda “evde” kelimesi isim olduğu için fiilimsi sayılmaz.

Bakış fiilimsi mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma bağlı olarak değişebilir. Örneğin “Onun bakışı anlamsızdı.” cümlesinde fiilimsi, “Bir süre bakıştı.” cümlesinde fiildir.

Yürüyüş isim fiil mi?

Cevap: Evet, isim fiildir.

Yemek yemek isim fiil mi?

Cevap: İlk “yemek” sözcüğü kalıcı addır, isim fiil olamaz; ikinci “yemek” sözcüğü hareketlilik anlamı bildirdiği için isim fiildir.

Gidiş isim fiil mi?

Cevap: Evet, isim fiildir.

Fiilimsi özelliğini nasıl kaybeder?

Cevap: Hareketlilik anlamından çıkıp bir varlığa ya da soyut bir kavrama karşılık geliyorsa fiilimsi özelliğini kaybeder, kalıcı ad olur. “Yakacak” kelimesinin cümledeki kullanıma bağlı olarak nasıl değiştiğine bakalım:

Sıfat fiil örneği: Yakacak odun getirmelisin.

Kalıcı ad örneği: Köylüler yakacak için sıraya girmiş.

Uzunca fiilimsi mi?

Cevap: Hayır, değildir çünkü kelimenin kökü “uzun”, aldığı ek “-ca”dır. Verilen kelime isim soylu olması ve -unca yerine -ca ekini alması nedeniyle fiilimsi sayılmaz.

Boyunca fiilimsi mi?

Cevap: Hayır, değildir çünkü isim soylu bir kelimedir.

Kocası fiilimsi mi?

Cevap: Hayır, değildir çünkü kelimenin kökü “koca”dır. İsim olması ve zaten kökünün “koca” olması nedeniyle fiilimsi sayılmaz.

Fiilimsiden sonra virgül gelir mi?

Cevap: Eş görevli olan fiilimsilerin arasında virgül kullanılır. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili fiilimsiler eş görevli olduğu için aralarda virgül kullanılmıştır.

Örnekler:

Beni anlayan, bana değer veren biriydi.

Buradaki günlerim metin okuyarak, üsluptaki hataları arayarak geçerdi.

Fiilimsi kip eki alır mı?

Cevap: Hayır, alamaz çünkü kip (haber ya da dilek) eklerini çekimli fiiller alır. Bu da fiil ile fiilimsi arasındaki farklardan biridir.

Fiilimsi zaman ekini alır mı?

Cevap: Hayır alamaz çünkü zaman (haber) eklerini çekimli fiiller alır.

Fiilimsi şahıs (kişi) eki alır mı?

Cevap: Hayır alamaz, şahıs (kişi) eklerini çekimli fiiller alır.

Fiilimsi olumsuzluk ekini alır mı?

Cevap: Evet, alabilir.

Fiilimsi ek fiil alır mı?

Cevap: Evet, ek fiil (eylem) ekini alabilir. Ayrıca bu ekler sayesinde cümlenin yüklemi olabilir.

Fiilimi şart ekini alır mı?

Cevap: Evet, alabilir. Fiilimsiye gelen şart eki aynı zamanda ek fiildir.

Bir cümlede fiilimsi varsa ne olur?

Cevap: Tek yüklemi olan bir cümlede yüklemin haricindeki fiilimsi, cümleyi birleşik yapılı hale getirir. Buna aynı zamanda girişik birleşik cümle de denir. Ayrıca cümlenin yargı sayısı artar.

Meksizin zarf fiil midir?

Cevap: Evet, zarf fiildir.

Örnek: Durmaksızın ilerledik.

Diye zarf fiil midir?

Cevap: Evet, “-e” ekini almış bir zarf fiildir. (de-y-e)

Örnek: Annesi sevinsin diye odasını temizlemiş.

Casına zarf fiil midir?

Cevap: Evet, zarf fiil ekidir.

Örnek: Sahada zıplarcasına koşuyordu.

Dığı ile dığında eki hangi fiilimsiye ait?

Cevap: Sıfat fiilin eklerinden biri olan “-dık” eki yumuşadığında “-dığ” ekine dönüşebilir. Bu ek iyelik ekiyle birlikte okunursa -dığı olur. “-dığında” eki ise zarf fiile aittir.

Örnek: Yazdığı metnin yayımlanmadığını duyunca çok şaşırmış.

Yukarıdaki örnekte iki ayrı sözcükte aynı eki görebilirsiniz. Eklerden ilkinin geldiği sıfat fiil, tamlama kurmuş; ikincisi adlaşmış sıfat fiil olmuş.

Örnek: Dayım askerden geldiğinde ben on iki yaşındaydım. (zarf fiil)

İki fiilimsi eki üst üste gelir mi?

Cevap: Hayır, gelemez. Bazen bir sözcük iki fiilimsi eki almış gibi görülebilir ancak bu mümkün değildir.

Örneğin “okuması” sözcüğünde “-ma” ve “-ası” eklerinin olduğu söylenebilir. Bu durumda sözcük hem isim fiil hem de sıfat fiil midir? Tabi ki hayır. Örnekte olumlu anlamdaki “-ma” eki vardır. Bu nedenle sözcük isim fiildir. Ayrıca bir ek başka ekin içinde olamaz.

Yemek kelimesi fiilimsi mi?

Cevap: Cümledeki kullanımına bakmak gerekir. Fiilimsi olması için hareketlilik anlamı taşımalı. Örneğin “Ocaktaki yemek çok sıcak.” cümlesinde kalıcı isim, “Salata yemek istiyorum.” cümlesinde isim fiildir.

Dinleme isim fiil mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma bağlı olarak isim fiil ya da çekimli fiil olabilir. Dikkat ettiyseniz kelimede “-me” eki kullanılmış. Bu ek eğer olumluysa kelime isim fiil, olumsuzsa çekimli fiildir. Aşağıdaki cümlelerde nasıl kullanıldığına bakalım:

Örnekler:

Müzik dinlemeyi çok severim. (isim fiil)

Sen onu dinleme. (çekimli fiil)

Yağış isim fiil mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma göre isim fiil ya da kalıcı ad olabilir. Yağmur anlamındaysa kalıcı ad, yağma işi anlamındaysa isim fiildir.

Örnekler:

Yağmurun yağışını izliyorum. (isim fiil)

Yarın Akdeniz’in doğusunda yağış bekleniyor. (kalıcı ad)

Kan eki fiilimsi mi?

Cevap: Hayır, değildir çünkü zarf fiil eklerinden biri olan “-ken” ekinin değişimi yoktur. Örneğin “koşarken” kelimesi zarf fiil ekini almış ancak “çalışkan” kelimesi zarf fiil ekini almadığı için fiilimsi sayılmaz.

Yiyecek fiilimsi mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma göre fiilimsi (sıfat fiil), kalıcı ad ya da çekimli fiil olabilir. Bunların örneklerine bakalım:

Sıfat fiil örneği: Bu acı biberi yiyecek kişiyle henüz karşılaşmadım.

Kalıcı ad örneği: Yiyecekler soğumasın diye üzeri bezle örtüldü.

Çekimli fiil örneği: Masadaki lahmacunları önce çocuklar yiyecek.

Giyecek fiilimsi mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma göre fiilimsi (sıfat fiil), kalıcı ad ya da çekimli fiil olabilir. Bunların örneklerine bakalım:

Sıfat fiil örneği: Kıyafetlerini giyecek sporcular, soyunma odasına geçsin.

Kalıcı isim örneği: Mağazadan birkaç giyecek almalıyım.

Çekimli fiil örneği: Bahçedeki işe başlamadan önce tulumu giyeceksin.

Gelecek fiilimsi mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma göre fiilimsi (sıfat fiil), kalıcı ad ya da çekimli fiil olabilir. Bunların örneklerine bakalım:

Sıfat fiil örneği: Beldemize gelecek turistlere daha iyi hizmet vermek için çalışıyoruz.

Kalıcı isim örneği: Gelecekten umutluyum çünkü derslerime sıkı sıkı çalışıyorum.

Çekimli fiil örneği: Erhan önce bize gelecek, sonra memlekete dönecek.

İçecek fiilimsi mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma göre fiilimsi (sıfat fiil), kalıcı ad ya da çekimli fiil olabilir. Bunların örneklerine bakalım:

Fiilimsi (sıfat fiil) örneği: Çorba içecek müşterilerin biraz beklemesi gerekir.

Kalıcı isim örneği: Dolapta içecek kalmamış.

Çekimli fiil örneği: Çayı yemekten sonra içecek.

Görüş fiilimsi mi?

Cevap: Görme işini bildiriyorsa fiilimsi (isim fiil), fikir anlamında kullanılmışsa kalıcı addır.

İsim fiil örneği: Doğaya bırakılan tavşan görüş alanımızdan çıktı.

Kalıcı ad örneği: İşinde ilerlemek istiyorsan onun da görüşlerini almalısın.

Kavurma kalıcı isim mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma bağlı olarak değişebilir. Kavurma işini bildirirse fiilimsi (isim fiil), yemek adı olarak kullanılırsa kalıcı isimdir.

İsim fiil örneği: Önce salatayı yaptı, sonra etleri kavurmaya başladı.

Kalıcı ad örneği: Dün akşamki kavurma çok yağlıydı.

Döner kalıcı isim mi?

Cevap: Cümledeki kullanıma bağlı olarak fiilimsi (sıfat fiil), kalıcı ad veya çekimli fiil olabilir. Bunların örneklerine bakalım:

Fiilimsi (sıfat fiil) örneği: Döner başlıklı temizlik seti aldım.

Kalıcı ad örneği: Akşam döner yemeye gideceğiz.

Çekimli fiil örneği: Dünya hem kendi hem de Güneş etrafında döner.

Alıngan sıfat fiil mi?

Cevap: Hayır, sıfat fiil değildir. Alın- fiili “-gan” yapım ekini alarak sıfat olmuştur.

Okuma isim fiil mi?

Cevap: “Okuma” kelimesi cümledeki kullanıma bağlı olarak isim fiil ya da çekimli fiil olabilir. Örneğin “okuma salonu” tamlamasında isim fiildir çünkü hareketlilik anlamı bildirdiği gibi olumluluk anlamındaki “-ma” ekini de almıştır. “Bu kitabı şimdi okuma.” cümlesinde çekimli fiildir çünkü olumsuzluk eki aldığı gibi emir kipi de vardır.

İkileme şeklinde fiilimsi var mı?

Cevap: Evet, özellikle “-e” ile “-r…-mez” zarf fiil ekleri ikileme şeklinde olabilir.

İkileme şeklinde fiilimsi örnekleri: düşer düşmez, bakar bakmaz, koşa koşa, güle oynaya…

Uyarı: İkilemeyi oluşturan fiilimsiler bütündür ve sayılırken ayrı değil, tek sayılır. Yani yukarıda örnekte toplam dört fiilimsi kullanılmıştır.

Arama Motorlarında Sıkça Sorulan Sorular