İşte, abartma cümlesi:
Abartma Cümlesi
Bir durum, olay ya da varlığın olduğundan daha az ya da fazla gösterilmesidir.
Genellikle benzetme ifadeleriyle oluşturulan abartma cümleleri sayesinde içinde bulunduğumuz duygu hali ya da durumunu aşırı biçimde anlatmış oluruz.
Gerçekçilikten uzak olduğu için abartma cümlelerindeki olalar mantığın sınırlarını zorlar.
Abartma cümlesi genellikle şiirlerde, kurgusal metinlerde (masal, destan, fabl…) ya da kişiselliğin ağır bastığı düşünce yazılarında (deneme, sohbet, fıkra…) görülür.
Örnekler
Onun gözlerinde sonsuzluğa daldım.
O kadar zayıf ki rüzgar esse alıp götürür.
Pireyi deve yapmakta üstüne yok.
Bırak yılanın kendisini, fotoğrafını görse korkudan bayılır.
Kırk gün yesem, o yemekten bıkmam.
Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır.
Ateşler içinde yatan çocuğu nasıl olur da hastaneye götürmezsiniz?
Kalemim iki gündür kayıp, sanki yer yarıldı içine girdi.
Bir fırsatını bulsa bir bardak suda fırtınalar koparır.
Büyük bir haksızlığa uğrarsa dünyayı ayağa kaldır.
Hep sonraya bıraktığı evrak işleri zamanla dağ gibi oldu.
Bunu söylemekten dilimde tüy bitti.
Filmi izlerken gülmekten öldüm.
Tatile gideceğini duyunca dünyalar onun oldu.
Okyanuslardaki su tükenir bendeki dert tükenmez.
Bu yaptığın pire için yorgan yakmaktan başka bir şey değil.
Çıkardığı sesi arkadaşları duyunca utanıcından yerin dibine girdi.
Haberi alınca sevincinden havalara uçtu.
Bu hafta sonu benim için tatil olmadı çünkü dünya kadar ödevle uğraştım.
Derdim çoktur, bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır.
Pazar yeri o kadar kalabalıktı ki iğne atsan yere düşmez.
İstediklerini alamayınca kıyameti kopardı.
Utancından yerin dibine girdi ama bunu kimseye belli etmedi.
Yaşadığım acılar yıllardır beni yiyip bitirdi.
Kızımın sağlığı düzelince dünyalar benim oldu.
Hava sıcaklığı o kadar fazla ki etraf cayır cayır yanıyor.
Yaşadıklarımı anlatsam aylarca süren bir film olurdu.
Ağzımla kuş tutsam da senin gözüne giremeyeceğimi biliyorum.
Abartma ile Benzetme Arasındaki Fark
Her iki söz sanatında bir varlık, olay ya da durum başkasıyla ilişkilendirilir ancak benzetmede bu ilişkilendirme çok aşırı olmaz; abartmada aşırılık vardır. Bu nedenle bahsi geçen durum ya da olayın gerçeklemesi mümkün değildir.
Örnekler
Gözyaşlarım sel oldu aktı, sen yine de dönmedin. (Gözyaşının sel olması mümkün değil, bu nedenle abartmadır.)
Hızlı akan nehir, yoğunluğu ve çamurlu suyuyla seli andırıyordu. (Nehir, çamurlu suyu ve yoğun akması nedeniyle sele benzetilmiş. Görüldüğü gibi benzetmede aşırılığa kaçılmamıştır.)
Sıkça Sorulan Sorular
Evet, deyimlerin bir kısmında abartma anlamı vardır: yerin dibine girmek, havalara uçmak, pire için yorgan yakmaktan, dilimde tüy bitti… deyimlerde abartma anlamı vardır.
Mübalağa
15’ten fazla söz sanatı olmasına rağmen en çok kullanılanları şunlardır: benzetme (teşbih), abartma (mübalağa), kişileştirme (teşhis), konuşturma (intak), tezat (zıtlık) ve mecazlı İfade.